Jeżeli uczysz się języka
Daisy nie jest kobietą… Mężczyzną też nie – czyli o zaimkach w języku angielskim
Woman to she. Natomiast boy to he. Uncle to też he, chociaż daughter to oczywiście she. Tak jak Mary to she, a Bob to he,
Jeżeli miałabym wskazać jedno pytanie, z którym niezmiennie – od lat – przychodzą do mnie w zasadzie wszyscy uczniowie, to zdecydowanie byłoby to pytanie o metody skutecznej nauki słówek. Każdy wcześniej czy później zauważa, że o ile bez odpowiedniego zasobu słownictwa nie jest w stanie się płynnie komunikować, o tyle trwałe zapamiętanie słówek i oswojenie ich w stopniu pozwalającym na swobodne wykorzystywanie nie przychodzi wcale tak łatwo, jak sobie tego życzymy.
Tak jak nie czaruję swoich klientów, tak i ciebie nie będę oszukiwać. Nie ma żadnej cudownej metody, która pozwoli ci zapamiętać tysiące słówek w ciągu jednej nocy i wstać rano z głową pełną wyrazów, które od razu ubierzesz w piękne okrągłe zdania podczas wystąpienia na konferencji w San Francisco. Nauka słówek wymaga sporego nakładu pracy i czasu. Można sobie jednak tę pracę znacznie ułatwić i uprzyjemnić, a czas nauki wydatnie skrócić. Wystarczy zastosować kilka prostych tricków.
Po co właściwie uczysz się języka? Potrzebujesz go w pracy, czy na wakacjach? Będziesz zdawał egzamin, czy czytał zagraniczną prasę?
Od tego w jakim celu uczysz się języka powinny również zależeć dokonywane przez ciebie wybory dotyczące materiału, który planujesz przyswoić. Wybierając słówka do nauki, pamiętaj zawsze o swoim nadrzędnym celu i poświęcaj czas oraz uwagę w pierwszej kolejności na naukę tego słownictwa, które naprawdę będzie dla ciebie użyteczne i które najszybciej ci się przyda. Wyrazy, które szybko i często napotkasz lub wykorzystasz w swojej codziennej rzeczywistości, błyskawicznie ci się utrwalą i dodatkowo dadzą poczucie, że cała ta nauka naprawdę ma sens. A poczucie celowości i sensu ma zasadniczy wpływ na motywację, która z kolei jest kluczowa dla tempa, w jakim przyswajamy informacje.
Więcej o tym jak racjonalnie określić swoje cele językowe dowiesz się z tego artykułu.
Jeszcze lepiej: rób kolorowe notatki. Notuj nowe wyrazy i frazy na kolorowo w zeszycie przeznaczonym specjalnie do nauki słówek albo na kolorowych karteczkach typu post-it, które przykleisz na przykład przy lustrze w łazience. Podkreślaj wyrazy i zwroty w gazetach i książkach, dodawaj notatki na marginesach.
Zamiast monotonnej listy słówek, zbuduj w zeszycie mapę myśli, która przypomni ci jak poszczególne słowa czy wyrażenia są ze sobą powiązane znaczeniowo.
Spróbuj rysowania… nawet jeżeli kompletnie nie umiesz rysować. Im śmieszniej zilustrujesz słowa i pojęcia, im bardziej się przy tym namęczysz, tym łatwiej twojemu mózgowi będzie je zapamiętać.
… ale niekoniecznie finansowo. Największą korzyść wyniesiesz z fiszek stworzonych samodzielnie.
Samodzielne dokonywanie selekcji wyrazów, wypisywanie ich, szukanie ich odpowiedników, czy przypisywanie do nich właściwych obrazków to dla twojego mózgu bezcenna praca nad słownictwem. To właśnie podczas intensywnego wielopoziomowego przetwarzania nowych informacji, jakim jest tworzenie fiszek, uczysz się najwięcej. Potem, przeglądając fiszki, tę wiedzę już tylko utrwalasz.
Ponadto robiąc fiszki dla siebie, możesz precyzyjnie wybrać interesujące cię słówka i te ich ekwiwalenty w postaci tłumaczenia, definicji lub obrazka, które najlepiej odpowiadają twoim potrzebom. Możesz zdecydować się na dodanie kodów kolorystycznych, wymowy, przykładów zdań, tam gdzie tego chcesz i potrzebujesz. Nikt tak dobrze jak ty, nie przygotuje dla ciebie spersonalizowanych i doskonale dopasowanych do twoich potrzeb fiszek do nauki słówek.
Jeżeli lubisz się wyżyć manualnie, do tworzenia fiszek wykorzystaj kolorowe kartoniki, mazaki, zakreślacze i kredki. Posegreguj swoje fiszki wkładając je do różnokolorowych pudełek. Jeżeli czujesz, że bardziej efektywnie pracuje ci się z komputerem lub smartfonem, spróbuj aplikacji online, takiej jak Quizlet, w którym nie tylko stworzysz własne zestawy fiszek, ale też poćwiczysz słownictwo grając w gry i rywalizując z innymi lub z samym sobą.
Martwisz się, że nie dajesz rady obejrzeć filmu w oryginale? Nic nie szkodzi. Włącz napisy.
Zacznij od napisów w języku polskim: na pewno uda ci się połączyć któreś z usłyszanych słówek z ich polskimi odpowiednikami. Kiedy czujesz się już nieco pewniej, przełącz się na napisy w języku oryginału. Czytając napisy i jednocześnie słuchając filmu lub swojego ulubionego serialu, możesz wyłapać mnóstwo ciekawego słownictwa. Ponadto bogaty kontekst w postaci połączenia dźwięku i obrazu pomoże ci odgadnąć znaczenie wielu słów bez zaglądania do słownika, a także szybciej i trwalej je zapamiętać.
Jeżeli masz wybór pomiędzy tekstem po polsku a tekstem w języku, którego się uczysz, koniecznie wybierz ten drugi. I nie ma znaczenia czy będzie to najnowsza powieść, czy tylko artykuł w gazecie lub wpis na czyimś blogu – kiedy się uczysz, spotkanie z każdym tekstem jest wartościowe.
Czytanie to pierwszorzędna metoda nauki słówek. Pozwala ci nie tylko zetknąć się z nowymi wyrazami, ale również przypomina o tych, które być może znasz, ale rzadko wykorzystujesz. I co najważniejsze, czytając spotykasz i analizujesz słowa w ich najbardziej naturalnym środowisku: w wyrażeniach, zdaniach, akapitach. Masz dzięki temu okazję lepiej zrozumieć różne aspekty ich znaczenia, zaobserwować w jakich kontekstach i sytuacjach się pojawiają oraz w jakich związkach wyrazowych najczęściej występują.
Mam tutaj dla ciebie bardzo dobrą wiadomość: znacząca część tej nauki zachodzi na poziomie podświadomym, w zasadzie bez szczególnego wysiłku z twojej strony, zarówno podczas czytania, jak i podczas oglądania seriali.
Nie zaniedbuj tego punktu. Słownik to naprawdę cenne źródło informacji. To z niego najszybciej i najbardziej niezawodnie dowiesz się, co oznacza nurtujące cię słówko, jak wykorzystać je w zdaniu oraz jak prawidłowo je wymawiać.
Czy sprawdzanie słówek w słowniku zajmuje czas? Teraz z pewnością już nie tak bardzo jak kiedyś, bo słowniki online uwolniły nas od konieczności wertowanie grubych papierowych cegieł. Obecnie sprawdzenie znaczenia danego wyrazu zajmie ci tak naprawdę kilka sekund. Mogę się założyć, że nie są ci obce słowniki dwujęzyczne, takie jak bab.la czy diki.pl Oba są bardzo rzetelnymi źródłami, w których znajdziesz nie tylko tłumaczenie słówek z i na angielski, ale również ich wymowę i przykładowe zdania z ich użyciem.
Zachęcam cię również do korzystania ze słowników monolingwalnych, np. niezawodnego Cambridge Dictionary, który poda ci dokładną definicję, wymowę (w wersji brytyjskiej i angielskiej), przykłady użycia słowa w zdaniach oraz jego synonimy. Podobne informacje oraz tłumaczenie na kilka języków, w tym na polski, poda ci nieco uboższy graficznie, ale za to jeszcze bardziej treściwy The Free Dictionary.
Moim osobiście ulubionym ogólnodostępnym słownikiem jest Merriam-Webster Zawiera mniej więcej to, co poprzednie słowniki, ale podaje również ostatnie przypadki użycia danego słowa w sieci i podstawowe informacje o jego etymologii, a dostępny na tej stronie Thesaurus, czyli słownik wyrazów bliskoznacznych, jest najbardziej czytelnym i najwygodniejszym słownikiem tego typu, jaki znam.
Jeżeli masz ambicję potłumaczyć sobie i dokładnie zrozumieć teksty ulubionych piosenek, oprócz szperania w zwykłych słownikach, zajrzyj również koniecznie do Urban Dictionary, w którym znajdziesz wszystko to, co nowe, slangowe lub niecenzuralne.
Rozsądne porcjowanie polega po prostu na niepopadaniu w zgubną przesadę. Jedno nowe słówko dziennie, 3-4 słówka z jednego odcinka ulubionego serialu, maksimum 8 słówek z nawet najdłuższego artykułu – wierz mi, to absolutnie wystarczy.
Podejdź do tematu rozsądnie: jeżeli z piosenki czy artykułu prasowego wynotujesz sobie kilkadziesiąt wyrazów do zapamiętania, szanse na to, że pozostaną one w twojej pamięci na dłużej niż do kolacji są bliskie zeru. Jesteśmy w stanie zapamiętać maksymalnie około 8 jednostek leksykalnych jednorazowo – to udowodnione naukowo. Poza tym, czy naprawdę chcesz sobie nieustannie fundować uczucie przytłoczenia ogromem materiału do opanowania oraz poczucie beznadziei związane z tym, że znowu nie podołałaś temu nadmiernie ambitnemu zadaniu? Jedynym efektem takiego działania będzie zrujnowanie swojej własnej motywacji do nauki.
Zadania, łamigłówki językowe, krzyżówki, rebusy… Wszystkie dają twojemu mózgowi okazję poprzetwarzać interesujące cię słówka wielokrotnie i na różne sposoby.
Możesz wykorzystać dostępne na rynku podręczniki do samodzielnej nauki słownictwa, jak chociażby English Vocabulary in Use wydawnictwa Cambridge lub opracowane przeze mnie tematyczne eBooki Słówka w łamigłówkach, pełne krzyżówek, zagadek, krótkich zadań i ciekawostek.
Pamiętaj, że pracując z wyrazami na różnych poziomach przetwarzania i widząc je w różnym kontekście uczysz się ich dużo bardziej efektywnie i zapamiętujesz je znaczniej bardziej trwale.
Martwisz się, że chociaż “nauczyleś” się już tak wielu słówek na pamięć, wciąż z trudem przychodzi ci ich wykorzystanie w praktyce? Wyrazy które zapisujesz w pamięci pasywnej (widzisz wyraz newt – wiesz, że oznacza traszka), muszą zostać zaktywizowane, aby przejść do pamięci aktywnej (chcesz powiedzieć traszka – automatycznie używasz słowa newt).
Aktywizacja słownictwa polega nie na czym innym, jak na wykorzystaniu go w praktyce. Tyle że czekanie na sprzyjajacą okazję niekoniecznie jest najlepszym rozwiązaniem. Zanim przytrafi ci się sposobność do pogawędki o traszkach, minie sporo czasu, a jak już do niej dojdzie możesz mieć problem z przywołaniem odpowiednich wyrazów z pamięci.
Nie czekaj! Wykorzystaj nowe słówka od razu. Napisz z nimi własne zdania. Nie przychodzą ci do głowy zdania ambitne i inteligentne? To świetnie! Im bardziej absurdalne i śmieszne zdania z nowym słówkiem zbudujesz, z tym większym prawdopodobieństwem zapamiętasz je na długo. A może masz czas i ochotę stworzyć na bazie nowych wyrazów całe opowiadanie lub dialog? Do dzieła! Gwarantuję ci, że samodzielne pisanie z wykorzystaniem nowopoznanego słownictwa sprawi, że jak przyjdzie co do czego, łatwiej będzie ci je wygrzebać z pamięci.
Wykorzystaj każdą okazję do wypowiedzenia lub napisania nowych słówek w swoim własnym żywym kontekście, podczas autentycznej komunikacji z innymi. To może być rozmowa telefoniczna z partnerem biznesowym z zagranicy, pisany o poranku email, czy po prostu rozmowa z lektorem, który uczy cię języka. Nawet najbardziej wyszukany wyraz za każdym kolejnym razem będzie wypływał ci na język z coraz większą łatwością.
Nawet najlepiej „wyuczone” słówka, jeżeli są nieużywane i niepowtarzane, za kilka dni dosłownie wyparują ci z głowy. Mózg jest oszczędny i nie przechowuje niepotrzebnych informacji zbyt długo. A to, do czego nie wracasz, traktuje właśnie jak informacje zbędne, intelektualne śmieci, których trzeba się jak najszybciej pozbyć, aby zrobić miejsce dla – dajmy na to – imion bohaterów ostatniej powieści Blanki Lipińskiej.
Jedynym sposobem, w jaki możesz temu zapobiec jest przywoływanie raz nauczonych słówek z pamięci, powtarzanie ich.
Jak powtarzać? Wróć do swojego zeszytu z notatkami, zagnij kartkę, tak aby zakryć polskie odpowiedniki lub definicje słów i spróbuj je sobie przypomnieć. Zajrzyj ponownie do kurzących się na półce lub Quizlecie fiszek. Spróbuj ułożyć zdania z powtarzanymi wyrazami albo wyobrazić sobie sytuacje, w których możesz ich użyć.
Kiedy słuchasz uważnie i obserwujesz otaczający cię świat, ze wszech stron bombardują cię sygnały werbalne. Ciekawe słówka możesz wyławiać z otaczającej cię rzeczywistości zarówno wtedy kiedy jesteś już zaawansowany (z czytanych książek, oglądanych filmów), jak i na początku nauki (przyjrzyj się szyldom, menu w restauracji, tytułom piosenek czy filmów w kinie).
Pamiętaj, że otaczają cię zarówno słówka nowe, które warto sprawdzić w słowniku (punkt 6 powyżej), jak i te już jakiś czas temu nauczone (punkt 11 powyżej). Dlatego zwróć uwagę nie tylko na wyrazy, które są dla ciebie zupełnie nowe, ale również na te, które obiły ci się o uszy, ale właśnie widzisz je lub słyszysz w zaskakującym znaczeniu lub nieoczekiwanym kontekście.
Nie podałam ci jak na tacy magicznych tricków na błyskawiczne opanowanie tysięcy nowych wyrazów, bo takie tricki tak naprawdę po prostu nie istnieją. Za to – mam nadzieję – uzbroiłam cię w sprawdzone metody nauki słówek, które pozwolą ci uczyć się słownictwa rozsądnie i z wymiernymi efektami. Takimi, których nie tylko szybko doświadczysz, ale którymi będziesz w stanie cieszyć się naprawdę długo, i przede wszystkim podczas autentycznej komunikacji w języku angielskim. Lub innym, którego się aktualnie uczysz.
Chcesz wiedzieć więcej i być na bieżąco z wszystkimi moimi radami, pomysłami, podpowiedziami, projektami oraz promocjami? Koniecznie polub mnie na Instagramie.
Woman to she. Natomiast boy to he. Uncle to też he, chociaż daughter to oczywiście she. Tak jak Mary to she, a Bob to he,
Praca domowa – pamiętasz to ze szkoły? Niekończące się litanie nudnych lektur, oderwanych od życia zadań i rozprawek na tematy, które uśpiłby nawet Gombrowicza… Pamiętasz
B1 – jaki to poziom? Komunikatywny czy płynny? Co to znaczy, że twój poziom jest zaawansowany i czym się to różni od poziomu proficient? I
Copyright by IceBreaker © 2020-2024. All Rights Reserved.
